Czas 45 minut45 minut

Niemarnowanie ciepła

Witajcie kochane dzieci! Jestem babcią Czerwonego Kapturka i żyję na tym świecie od wielu, wielu lat. Jako dziecko miałam dużo mniej zabawek niż Czerwony Kapturek. Moi rodzice także posiadali mniej, ale byliśmy szczęśliwi. Dzisiaj wszyscy żyją w dostatku. Jednak nie każdy docenia to, co ma. Przez to wiele rzeczy marnuje się. Ciepło także. Jak myślicie, dlaczego tak jest?

Potrzeby

Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Mówi się, że potrzeba jest matką wynalazków. To prawda!

Potrzeba pojawia się wtedy, gdy czegoś nam brakuje. To dzięki potrzebie ciepła ludzie wynaleźli ubrania, nauczyli się rozpalać ogniska, a z czasem także ogrzewać mieszkania. To dzięki potrzebie jedzenia nauczyli się zdobywać pożywienie. Dzięki potrzebie światła wynaleziono np. żarówkę.

Potrzeba
Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Potrzeby możemy podzielić na te, które musimy zaspokoić, by przeżyć oraz te, których spełnienie nie jest kluczowe do przeżycia. Te drugie dają nam korzyści w postaci poczucia szczęścia i spełnienia. Można powiedzieć, że przeróżne potrzeby człowieka ułożone są jak piramida. Jej podstawą są najważniejsze potrzeby związane z organizmem i jego prawidłowym funkcjonowaniem - np. jedzenie i picie, wypoczynek. 

Potrzeba
Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Do zaspokojenia potrzeb najczęściej konieczne są różnego rodzaju produkty lub usługi, za które płacimy pieniędzmi. Gdy chce nam się pić, produktem, który zrealizuje naszą potrzebę, jest woda. Dopiero kiedy podstawowe potrzeby, z samego dołu naszej piramidy, są spełnione - możemy zająć się kolejnymi, bardziej przyjemnymi. Dzieje się tak, ponieważ, gdy jesteśmy głodni nie myślimy o wizycie u fryzjera, to mniej ważne. Lecz gdy już jesteśmy najedzeni i niczego nam nie brakuje, zajmujemy się sprawami wyglądu, rozwoju lub rozrywką. 

Potrzeba
Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Ludzie dążą do zaspokajania swoich potrzeb. Gdy niczego nam nie brakuje i wszystko mamy pod ręką, czasami przestajemy to doceniać. Zdarza się wtedy, że marnujemy produkty lub usługi, tracąc przy tym nie tylko pieniądze, ale też zasoby naszej planety.

Potrzeba
Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Są jednak i takie potrzeby, których czasem nie da się zaspokoić za pieniądze. Zastanówmy się, czego nie da się kupić? Przykładem jest przyjaźń. Zdobywa się ją tylko przez sympatię koleżanki i kolegi oraz wspólne zainteresowania, dzielenie razem chwil. Tak też zdobywa się np. zaufanie i miłość.

Potrzeba

Potrzeby ludzi i zwierząt

Czas 45 minut45 minut

Potrzeby w przyrodzie

Potrzeby występują także w przyrodzie, np. głodne zwierzęta polują lub poszukują pożywienia. Gdy są najedzone, nie muszą ruszać na łowy, bo nie mają takiej... potrzeby! A co robią ludzie, gdy chce im się jeść? Zamiast na polowanie, idą do sklepów na zakupy. Często zakupy są większe niż rzeczywista potrzeba.

Marnowanie jest nieekologiczne

Czas 45 minut45 minut

Marnowanie jest nieekologiczne

Co dzieje się z warzywami i owocami, których kupiło się w sklepie za dużo i nie zdążyło się ich zjeść? Po pewnym czasie psują się i są wyrzucane. Czy to rozsądne? Zbyt duże zakupy prowadzą do marnowania jedzenia, które mogłoby służyć komuś innemu. W naturze, wśród zwierząt, nigdy nie korzysta się z zasobów bez potrzeby. Tylko człowiek tak robi.

Marnowanie jest nieekologiczne
Czas 45 minut45 minut

Marnowanie jest nieekologiczne

Marnowanie energii także nie jest dobrym pomysłem. W Polsce energię produkuje się najczęściej z węgla lub gazu, jeśli więc zużywamy jej ponad miarę, to jednocześnie wyczerpujemy zasoby. Z czasem mogą one zniknąć całkiem. Zasoby te powstawały na naszej planecie przez miliony lat, więc gdyby się wyczerpały, potrzeba będzie kolejnych milionów lat na ich odnowienie. Właśnie dlatego nazywają się nieodnawialnymi źródłami energii. 

Marnowanie jest nieekologiczne
Czas 45 minut45 minut

Marnowanie jest nieekologiczne

Gdy światło świeci się bez potrzeby, można to zauważyć. Możemy również zauważyć, że woda się marnuje, gdy powoli kapie z kranu. Jedynie nadmiernego zużycia ciepła nie widać gołym okiem. Dopiero, gdy użyjemy kamery termowizyjnej widzimy, którędy ono ucieka. 

Marnowanie jest nieekologiczne

Zmieniamy nawyki

Czas 45 minut45 minut

Nierozsądne korzystanie z ciepła

Zwykle rozpoznajemy, że zużywamy za dużo ciepła, gdy w pomieszczeniu robi się za gorąco. Jest nam duszno i robimy się nieco senni. Wtedy zdarza się, że aby poczuć ulgę otwieramy okno, wpuszczając chłodniejsze powietrze. Oba te zachowania - przegrzewanie pomieszczeń i ich wietrzenie bez zakręcenia kaloryferów - powodują, że marnuje się ciepło. 

Nierozsądne korzystanie z ciepła
Czas 45 minut45 minut

Nierozsądne korzystanie z ciepła

Wychodząc z mieszkania, często zapominamy o tym, by przykręcić delikatnie grzejnik. Zamiast zmniejszyć temperaturę na czas nieobecności, zostawiamy w mieszkaniu kaloryfery odkręcone na taką samą wartość, jak wtedy, gdy jesteśmy w mieszkaniu. Jeśli nie ma nas w domu i nie zakręcimy kaloryferów, to przez cały czas, gdy jesteśmy poza domem, marnujemy ciepło. Czy to rozsądne?

Nierozsądne korzystanie z ciepła
Czas 45 minut45 minut

Nierozsądne korzystanie z ciepła

A teraz zastanówmy się, czy przed wyjściem ze szkoły do domu przykręcamy kaloryfery w klasie? Jeśli tego nie zrobimy, to przez prawie 16 godzin, czyli po szkole i w nocy, ciepło będzie się marnować. Nie ma takiej potrzeby, by przez cały czas kaloryfery były odkręcone na maksymalną wartość. W zamkniętej klasie zgromadzi się wystarczająca ilość ciepła, jeśli odkręcimy kaloryfer tuż przed zajęciami, a po nich przykręcimy kaloryfer. Warto także przykręcić kaloryfer przed weekendem.

Nierozsądne korzystanie z ciepła

Rozsądne korzystanie z ciepła

Czas 45 minut45 minut

Zmniejsz temperaturę na dobry sen

Mało kto wie, że lepiej się śpi przy niższej temperaturze. Nawet 18 stopni Celsjusza wystarczy do zdrowego snu pod ciepłą kołdrą. W nocy w pozostałych pomieszczeniach w domu temperatura także może być niższa. 

Zmniejsz temperaturę na dobry sen
Czas 45 minut45 minut

Nie za ciepło nie za zimno

W zbyt ciepłym pomieszczeniu mieszka się niezdrowo. Za wysoka temperatura wysusza błonę śluzową, co ogranicza usuwanie wirusów i bakterii z nosa oraz gardła. W ten sposób możemy podrażnić drogi oddechowe, gardło i oczy, a nawet skórę. 

Nie za ciepło nie za zimno
Czas 45 minut45 minut

Nie za ciepło nie za zimno

Z kolei przebywanie w zbyt zimnym pomieszczeniu powoduje wzrost wilgoci, a wtedy zaczynają rozwijać się grzyby i pleśnie. Są one przyczyną powstawania różnego typu alergii. Poza tym, gdy w pokoju jest za zimno, można się rozchorować. 

Nie za ciepło nie za zimno
Czas 45 minut45 minut

20 stopni - idealna temperatura

20 stopni - idealna temperatura

2 mln ton dwutlenku węgla, rocznie pochłania 30 milionów drzew! 

22 stopnie Celsjusza w mieszkaniu to zdecydowanie za dużo! Gdyby wszyscy w domach obniżyli temperaturę do 20 stopni, roczne zużycie węgla spadłoby o 900 tys. ton, czyli 15 tys. wagonów wypełnionych węglem nie zostałoby zużytych! 

Spalenie takiej ilości węgla emituje 2 mln ton dwutlenku węgla! Dwutlenek węgla jest gazem cieplarnianym, a więc powoduje wzrost temperatury na naszej planecie. To zjawisko nazywa się efektem cieplarnianym. 

Czas 45 minut45 minut

Efekt cieplarniany

Żyjemy na Ziemi między innymi dzięki sile przyciągania. To ona powoduje, że zamiast latać, chodzimy, a rzeczy, które wypadają nam z rąk, spadają na ziemię. Siła grawitacji utrzymuje na naszej planecie także życiodajny tlen, dzięki któremu oddychamy. W innym wypadku tlen odleciałby prosto w kosmos. Tak samo jak grawitacja przyciąga tlen, przyciąga także gazy cieplarniane, które gromadzą się wokół naszej planety.

Efekt cieplarniany
Czas 45 minut45 minut

Efekt cieplarniany

Kiedy promienie słoneczne docierają do Ziemi, ogrzewają ją, a następnie Ziemia odbija je w kierunku kosmosu. Gazy cieplarniane powodują, że większość odbitego ciepła zatrzymuje się na Ziemi. Dzięki temu na naszej planecie może istnieć życie. Jednak, gdy gazów cieplarnianych jest za dużo, klimat ociepla się za bardzo, a to już nie służy życiu na Ziemi. 

Efekt cieplarniany
Czas 45 minut45 minut

Efekt cieplarniany

Część dwutlenku węgla, który jest jednym z gazów cieplarnianych, emitujemy na co dzień, w trakcie wydychania powietrza. Rośliny pochłaniają go, w zamian produkując tlen. Spora część dwutlenku węgla powstaje wskutek działalności człowieka, także tej związanej z produkcją energii i ciepła.

Efekt cieplarniany

Ograniczamy efekt cieplarniany

Czas 45 minut45 minut

Jak ograniczyć efekt cieplarniany?

Firmy produkujące energię i ciepło zmieniają technologię produkcji na przyjazną środowisku. W przyszłości korzystać będą z odnawialnych źródeł energii.

Dostawcy ciepła systemowego dostosowują się do tego, by dostarczać energię, której wytworzenie nie produkuje gazów cieplarnianych. Jednak to bardzo skomplikowane i zmiany będą trwać przez najbliższe 10 lat. Policzmy, ile będziemy mieć lat po zakończeniu tego procesu.

Czas 45 minut45 minut

Każdy ma wpływ

Nie czekając tak długo, my sami już dziś możemy ograniczyć emisję gazów cieplarnianych poprzez swoje codzienne wybory związane z niemarnowaniem produktów, z których na co dzień korzystamy - w tym także energii i ciepła. 

Każdy ma wpływ
Czas 45 minut45 minut

Każdy ma wpływ

W jaki sposób możemy dbać o zasoby? Pilnujmy odpowiedniej temperatury w mieszkaniach, nie przegrzewajmy pomieszczeń, zmniejszajmy temperaturę przed wyjściem z domu oraz w nocy. Ponadto gaśmy światło, wychodząc z pokoju i szanujmy wszelkie zasoby.

Każdy ma wpływ
Czas 45 minut45 minut

Audiobook

Na koniec lekcji posłuchajmy książeczki o ?Czerwonym Kapturku w mieście przyszłości?, by dowiedzieć się, jak może wyglądać świat, jeśli wszyscy zaczniemy mądrze korzystać z energii. 

Na tym zakończymy cykl Lekcji Ciepła dla najmłodszych. Jednak już w klasie czwartej spotkamy się ponownie. Do zobaczenia!

Pobierz książeczkę
Audiobook

Koniec

Czas 45 minut45 minut

Niemarnowanie ciepła

Witajcie kochane dzieci! Jestem babcią Czerwonego Kapturka i żyję na tym świecie od wielu, wielu lat. Jako dziecko miałam dużo mniej zabawek niż Czerwony Kapturek. Moi rodzice także posiadali mniej, ale byliśmy szczęśliwi. Dzisiaj wszyscy żyją w dostatku. Jednak nie każdy docenia to, co ma. Przez to wiele rzeczy marnuje się. Ciepło także. Jak myślicie, dlaczego tak jest?

Potrzeby

Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Mówi się, że potrzeba jest matką wynalazków. To prawda!

Potrzeba pojawia się wtedy, gdy czegoś nam brakuje. To dzięki potrzebie ciepła ludzie wynaleźli ubrania, nauczyli się rozpalać ogniska, a z czasem także ogrzewać mieszkania. To dzięki potrzebie jedzenia nauczyli się zdobywać pożywienie. Dzięki potrzebie światła wynaleziono np. żarówkę.

Potrzeba
Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Potrzeby możemy podzielić na te, które musimy zaspokoić, by przeżyć oraz te, których spełnienie nie jest kluczowe do przeżycia. Te drugie dają nam korzyści w postaci poczucia szczęścia i spełnienia. Można powiedzieć, że przeróżne potrzeby człowieka ułożone są jak piramida. Jej podstawą są najważniejsze potrzeby związane z organizmem i jego prawidłowym funkcjonowaniem - np. jedzenie i picie, wypoczynek. 

Potrzeba
Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Do zaspokojenia potrzeb najczęściej konieczne są różnego rodzaju produkty lub usługi, za które płacimy pieniędzmi. Gdy chce nam się pić, produktem, który zrealizuje naszą potrzebę, jest woda. Dopiero kiedy podstawowe potrzeby, z samego dołu naszej piramidy, są spełnione - możemy zająć się kolejnymi, bardziej przyjemnymi. Dzieje się tak, ponieważ, gdy jesteśmy głodni nie myślimy o wizycie u fryzjera, to mniej ważne. Lecz gdy już jesteśmy najedzeni i niczego nam nie brakuje, zajmujemy się sprawami wyglądu, rozwoju lub rozrywką. 

Potrzeba
Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Ludzie dążą do zaspokajania swoich potrzeb. Gdy niczego nam nie brakuje i wszystko mamy pod ręką, czasami przestajemy to doceniać. Zdarza się wtedy, że marnujemy produkty lub usługi, tracąc przy tym nie tylko pieniądze, ale też zasoby naszej planety.

Potrzeba
Czas 45 minut45 minut

Potrzeba

Są jednak i takie potrzeby, których czasem nie da się zaspokoić za pieniądze. Zastanówmy się, czego nie da się kupić? Przykładem jest przyjaźń. Zdobywa się ją tylko przez sympatię koleżanki i kolegi oraz wspólne zainteresowania, dzielenie razem chwil. Tak też zdobywa się np. zaufanie i miłość.

Potrzeba

Potrzeby ludzi i zwierząt

Czas 45 minut45 minut

Potrzeby w przyrodzie

Potrzeby występują także w przyrodzie, np. głodne zwierzęta polują lub poszukują pożywienia. Gdy są najedzone, nie muszą ruszać na łowy, bo nie mają takiej... potrzeby! A co robią ludzie, gdy chce im się jeść? Zamiast na polowanie, idą do sklepów na zakupy. Często zakupy są większe niż rzeczywista potrzeba.

Marnowanie jest nieekologiczne

Czas 45 minut45 minut

Marnowanie jest nieekologiczne

Co dzieje się z warzywami i owocami, których kupiło się w sklepie za dużo i nie zdążyło się ich zjeść? Po pewnym czasie psują się i są wyrzucane. Czy to rozsądne? Zbyt duże zakupy prowadzą do marnowania jedzenia, które mogłoby służyć komuś innemu. W naturze, wśród zwierząt, nigdy nie korzysta się z zasobów bez potrzeby. Tylko człowiek tak robi.

Marnowanie jest nieekologiczne
Czas 45 minut45 minut

Marnowanie jest nieekologiczne

Marnowanie energii także nie jest dobrym pomysłem. W Polsce energię produkuje się najczęściej z węgla lub gazu, jeśli więc zużywamy jej ponad miarę, to jednocześnie wyczerpujemy zasoby. Z czasem mogą one zniknąć całkiem. Zasoby te powstawały na naszej planecie przez miliony lat, więc gdyby się wyczerpały, potrzeba będzie kolejnych milionów lat na ich odnowienie. Właśnie dlatego nazywają się nieodnawialnymi źródłami energii. 

Marnowanie jest nieekologiczne
Czas 45 minut45 minut

Marnowanie jest nieekologiczne

Gdy światło świeci się bez potrzeby, można to zauważyć. Możemy również zauważyć, że woda się marnuje, gdy powoli kapie z kranu. Jedynie nadmiernego zużycia ciepła nie widać gołym okiem. Dopiero, gdy użyjemy kamery termowizyjnej widzimy, którędy ono ucieka. 

Marnowanie jest nieekologiczne

Zmieniamy nawyki

Czas 45 minut45 minut

Nierozsądne korzystanie z ciepła

Zwykle rozpoznajemy, że zużywamy za dużo ciepła, gdy w pomieszczeniu robi się za gorąco. Jest nam duszno i robimy się nieco senni. Wtedy zdarza się, że aby poczuć ulgę otwieramy okno, wpuszczając chłodniejsze powietrze. Oba te zachowania - przegrzewanie pomieszczeń i ich wietrzenie bez zakręcenia kaloryferów - powodują, że marnuje się ciepło. 

Nierozsądne korzystanie z ciepła
Czas 45 minut45 minut

Nierozsądne korzystanie z ciepła

Wychodząc z mieszkania, często zapominamy o tym, by przykręcić delikatnie grzejnik. Zamiast zmniejszyć temperaturę na czas nieobecności, zostawiamy w mieszkaniu kaloryfery odkręcone na taką samą wartość, jak wtedy, gdy jesteśmy w mieszkaniu. Jeśli nie ma nas w domu i nie zakręcimy kaloryferów, to przez cały czas, gdy jesteśmy poza domem, marnujemy ciepło. Czy to rozsądne?

Nierozsądne korzystanie z ciepła
Czas 45 minut45 minut

Nierozsądne korzystanie z ciepła

A teraz zastanówmy się, czy przed wyjściem ze szkoły do domu przykręcamy kaloryfery w klasie? Jeśli tego nie zrobimy, to przez prawie 16 godzin, czyli po szkole i w nocy, ciepło będzie się marnować. Nie ma takiej potrzeby, by przez cały czas kaloryfery były odkręcone na maksymalną wartość. W zamkniętej klasie zgromadzi się wystarczająca ilość ciepła, jeśli odkręcimy kaloryfer tuż przed zajęciami, a po nich przykręcimy kaloryfer. Warto także przykręcić kaloryfer przed weekendem.

Nierozsądne korzystanie z ciepła

Rozsądne korzystanie z ciepła

Czas 45 minut45 minut

Zmniejsz temperaturę na dobry sen

Mało kto wie, że lepiej się śpi przy niższej temperaturze. Nawet 18 stopni Celsjusza wystarczy do zdrowego snu pod ciepłą kołdrą. W nocy w pozostałych pomieszczeniach w domu temperatura także może być niższa. 

Zmniejsz temperaturę na dobry sen
Czas 45 minut45 minut

Nie za ciepło nie za zimno

W zbyt ciepłym pomieszczeniu mieszka się niezdrowo. Za wysoka temperatura wysusza błonę śluzową, co ogranicza usuwanie wirusów i bakterii z nosa oraz gardła. W ten sposób możemy podrażnić drogi oddechowe, gardło i oczy, a nawet skórę. 

Nie za ciepło nie za zimno
Czas 45 minut45 minut

Nie za ciepło nie za zimno

Z kolei przebywanie w zbyt zimnym pomieszczeniu powoduje wzrost wilgoci, a wtedy zaczynają rozwijać się grzyby i pleśnie. Są one przyczyną powstawania różnego typu alergii. Poza tym, gdy w pokoju jest za zimno, można się rozchorować. 

Nie za ciepło nie za zimno
Czas 45 minut45 minut

20 stopni - idealna temperatura

20 stopni - idealna temperatura

2 mln ton dwutlenku węgla, rocznie pochłania 30 milionów drzew! 

22 stopnie Celsjusza w mieszkaniu to zdecydowanie za dużo! Gdyby wszyscy w domach obniżyli temperaturę do 20 stopni, roczne zużycie węgla spadłoby o 900 tys. ton, czyli 15 tys. wagonów wypełnionych węglem nie zostałoby zużytych! 

Spalenie takiej ilości węgla emituje 2 mln ton dwutlenku węgla! Dwutlenek węgla jest gazem cieplarnianym, a więc powoduje wzrost temperatury na naszej planecie. To zjawisko nazywa się efektem cieplarnianym. 

Czas 45 minut45 minut

Efekt cieplarniany

Żyjemy na Ziemi między innymi dzięki sile przyciągania. To ona powoduje, że zamiast latać, chodzimy, a rzeczy, które wypadają nam z rąk, spadają na ziemię. Siła grawitacji utrzymuje na naszej planecie także życiodajny tlen, dzięki któremu oddychamy. W innym wypadku tlen odleciałby prosto w kosmos. Tak samo jak grawitacja przyciąga tlen, przyciąga także gazy cieplarniane, które gromadzą się wokół naszej planety.

Efekt cieplarniany
Czas 45 minut45 minut

Efekt cieplarniany

Kiedy promienie słoneczne docierają do Ziemi, ogrzewają ją, a następnie Ziemia odbija je w kierunku kosmosu. Gazy cieplarniane powodują, że większość odbitego ciepła zatrzymuje się na Ziemi. Dzięki temu na naszej planecie może istnieć życie. Jednak, gdy gazów cieplarnianych jest za dużo, klimat ociepla się za bardzo, a to już nie służy życiu na Ziemi. 

Efekt cieplarniany
Czas 45 minut45 minut

Efekt cieplarniany

Część dwutlenku węgla, który jest jednym z gazów cieplarnianych, emitujemy na co dzień, w trakcie wydychania powietrza. Rośliny pochłaniają go, w zamian produkując tlen. Spora część dwutlenku węgla powstaje wskutek działalności człowieka, także tej związanej z produkcją energii i ciepła.

Efekt cieplarniany

Ograniczamy efekt cieplarniany

Czas 45 minut45 minut

Jak ograniczyć efekt cieplarniany?

Firmy produkujące energię i ciepło zmieniają technologię produkcji na przyjazną środowisku. W przyszłości korzystać będą z odnawialnych źródeł energii.

Dostawcy ciepła systemowego dostosowują się do tego, by dostarczać energię, której wytworzenie nie produkuje gazów cieplarnianych. Jednak to bardzo skomplikowane i zmiany będą trwać przez najbliższe 10 lat. Policzmy, ile będziemy mieć lat po zakończeniu tego procesu.

Czas 45 minut45 minut

Każdy ma wpływ

Nie czekając tak długo, my sami już dziś możemy ograniczyć emisję gazów cieplarnianych poprzez swoje codzienne wybory związane z niemarnowaniem produktów, z których na co dzień korzystamy - w tym także energii i ciepła. 

Każdy ma wpływ
Czas 45 minut45 minut

Każdy ma wpływ

W jaki sposób możemy dbać o zasoby? Pilnujmy odpowiedniej temperatury w mieszkaniach, nie przegrzewajmy pomieszczeń, zmniejszajmy temperaturę przed wyjściem z domu oraz w nocy. Ponadto gaśmy światło, wychodząc z pokoju i szanujmy wszelkie zasoby.

Każdy ma wpływ
Czas 45 minut45 minut

Audiobook

Na koniec lekcji posłuchajmy książeczki o ?Czerwonym Kapturku w mieście przyszłości?, by dowiedzieć się, jak może wyglądać świat, jeśli wszyscy zaczniemy mądrze korzystać z energii. 

Na tym zakończymy cykl Lekcji Ciepła dla najmłodszych. Jednak już w klasie czwartej spotkamy się ponownie. Do zobaczenia!

Pobierz książeczkę
Audiobook

Koniec