Czas 45 minut45 minut

Jak produkuje się ciepło systemowe, które ogrzewa nasze mieszkania?

Witajcie, mam na imię Czerwony Kapturek. Przyjaźnię się z kotem Kluchą i podczas dzisiejszej lekcji opowiem Wam o tym, jak produkuje się ciepło systemowe.

Czy pamiętacie z pierwszej lekcji jak produkowane jest ciepło i skąd bierze się w mieszkaniach? Wiecie już, że dostaje się do budynków przez system ciepłowniczy, a czy zastanawialiście się, czym jest system?

Czas 45 minut45 minut

Łamigłówka - czym jest system?

System to zespół elementów współpracujących ze sobą, w celu realizacji określonej funkcji.

Łącząc słowa ciepło i system otrzymujemy nazwę ciepło systemowe. Jest to ciepło produkowane w ciepłowni lub elektrociepłowni, aby ogrzewać w miastach mieszkania, szkoły, biura, sklepy, a nawet wodę w basenach.

Różne typy układów - sieć komputerowa oraz sieć rur
Czas 45 minut45 minut

Ogrzewanie

W ciepłowni lub elektrociepłowni, w specjalnych piecach podgrzewa się wodę i rurami, pod ziemią, przesyła się ją do budynków w mieście. Bez przerwy ogrzewa ona wodę, która jest w grzejnikach. Woda z systemu ciepłowniczego nie miesza się z wodą w instalacji wewnętrznej budynku, tylko przekazuje jej swoje ciepło. Dzieje się to za pomocą specjalnego urządzenia, które nazywa się wymiennikiem ciepła.

Ciepła woda dociera do wymiennika ciepła w budynku, który ogrzewa wodę w kaloryferach. Woda, które oddała swoje ciepło, wraca schłodzona do elektrociepłowni.

Doświadczenie

Czas 45 minut45 minut

Budujemy system ciepłowniczy

Krok 1. Instrukcja

Do przeprowadzenia doświadczenia potrzebne będą następujące rekwizyty:

  • czajnik elektryczny,
  • wąż gumowy długości min. 2 m,
  • lejek pasujący do średnicy węża,
  • taśma izolacyjna,
  • przezroczyste, w miarę duże naczynie żaroodporne,
  • metalowy kubek,
  • dostęp do zimnej wody,
  • termometr pozwalający mierzyć temperaturę wody do 100°C (np. kucharski),  
  • rękawice ochronne, aby nie poparzyć się, trzymając wąż lub lejek.
Czerwony kapturek i kot Klucha patrzą na znak zapytania

Dostawy ciepła systemowego

Czas 45 minut45 minut

Elektrociepłownia

A teraz zobaczmy jak wygląda to w rzeczywistym świecie. W elektrociepłowni podgrzewana jest woda tak, jak podgrzaliśmy ją podczas doświadczenia w czajniku. Dzieje się to w wielkich, specjalnych piecach. 

Księżyc patrzy na elektrociepłownię

Produkcja ciepła

Czas 45 minut45 minut

Nośniki energii

Wodę w piecach w ciepłowni lub elektrociepłowni ogrzewa się przede wszystkim węglem, gazem i biomasą. Spalanie tych zasobów powoduje, że ogrzewa się woda w systemie ciepłowniczym, ale też powstaje para wodna.

Węgiel, ropa i drzewa jako paliwa do działania elektrociepłowni i ciepłowni
Czas 45 minut45 minut

Ciekawostka - prąd

Para wodna w ciepłowniach odprowadzona jest jako odpad do środowiska - np. skroplona trafia do rzeki lub zostaje wypuszczona przez komin w powietrze. Ale to bardzo nieekologiczne, bo podnosi temperaturę otoczenia. Dlatego zamiast wypuszczać ciepło do otoczenia, warto je pożytecznie wykorzystać. Ciepło w postaci pary wodnej można wpuścić do specjalnej turbiny, gdzie zamieni się w prąd. Właśnie tak dzieje się w elektrociepłowniach.

Ciepłownie, w których wykorzystuje się parę wodną do produkcji energii nazywa się elektrociepłowniami.

Para powstała przy produkcji ciepła napędza turbinę, która generuje prąd
Czas 45 minut45 minut

Ciepło i prąd produkowane są razem

Dzięki temu, że ciepło i prąd produkuje się razem, wykorzystujemy surowce w maksymalny sposób i nic się nie marnuje. Warto nie marnować zasobów. 

Niemarnowania możemy nauczyć się w domu, np. kiedy mama przygotowuje pierogi. Zamiast wyrzucać resztki ciasta pozostałe po lepieniu pierogów, można zrobić z nich jeszcze makaron. Dzięki temu nic się nie zmarnuje, a mama oszczędzi także czas, który musiałaby poświęcić na robienie ciasta na makaron. Ciasto ma już przygotowane! Wystarczy je pociąć.

Czas 45 minut45 minut

Mniej zanieczyszczeń

Produkując ciepło i prąd razem, spalamy mniej węgla, a tym samym zmniejszamy zanieczyszczenie powietrza. Kominy ciepłowni i elektrociepłowni mają specjalne sitka wyłapujące zanieczyszczenia, nazywane filtrami. Zatrzymują one większość szkodliwych substancji. Dzięki temu możemy powiedzieć, że produkcja ciepła systemowego jest jednym z najbardziej ekologicznych sposobów ogrzewania.

Kot Klucha zagląda do rury

Ekologia

Czas 45 minut45 minut

Ekologiczne rozwiązania są lepsze dla środowiska

Zastanówmy się, co to znaczy, że coś jest ekologiczne? 
Oznacza, to że nie szkodzi środowisku naturalnemu. 

Zastanówmy się wspólnie jakie znamy inne sposoby na oszczędzanie np. wody lub prądu? Podpowiedź znajdziemy także na obrazku.

Ekologiczne rozwiązania są lepsze dla środowiska
Czas 45 minut45 minut

Jakie są jeszcze inne sposoby na oszczędzanie ciepła?

Jakie są jeszcze inne sposoby na oszczędzanie ciepła?

Wymyślmy kolejne sposoby na oszczędzanie wody, prądu i ciepła. 

Poznajmy też przykłady oszczędzania ciepła. Pokazane na obrazku.

Czas 45 minut45 minut

Audiobook

Na koniec odsłuchajmy wspólnie lub pobierzmy i przeczytajmy książeczkę o ?Czerwonym Kapturku w mieście zimą?.

Pobierz plik
Dziewczynka lepi bałwana

A teraz sprawdźmy, jak ogrzewanie wpływa na powietrze.

Lekcja 3
Czas 45 minut45 minut

Jak produkuje się ciepło systemowe, które ogrzewa nasze mieszkania?

Witajcie, mam na imię Czerwony Kapturek. Przyjaźnię się z kotem Kluchą i podczas dzisiejszej lekcji opowiem Wam o tym, jak produkuje się ciepło systemowe.

Czy pamiętacie z pierwszej lekcji jak produkowane jest ciepło i skąd bierze się w mieszkaniach? Wiecie już, że dostaje się do budynków przez system ciepłowniczy, a czy zastanawialiście się, czym jest system?